کاربران ایرانی اکنون سومین دهه حضور اینترنت در ایران را تجربه میکنند و هر روز بر تعداد مشترکین اینترنت در کشور افزوده میشود. بر اساس آخرین آمار ارائه شده از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، اکنون بیش از ۶۲ میلیون مشترک ایرانی از اینترنت موبایل (پهن باند سیار) و حدود ۹ میلیون و ۵۷ هزار مشترک، از اینترنت ثابت (پهن باند ثابت) استفاده میکنند.
افزایش تعداد کاربران پرمصرف اینترنت و حرفهای شدن نوع مصرف آنها، نشاندهنده اهمیت انتخاب یکی از روشهای دسترسی به اینترنت است؛ روشی که بهویژه باید برای کاربران پرمصرف و حرفهای اینترنت مناسب باشد.
فرآیند حضور و پیشرفت اینترنت در ایران
Dial-up به عنوان نخستین نوع دسترسی کاربران به اینترنت در ایران، با مشکلاتی از قبیل گران بودن قیمت کارت اینترنت، محدودیت سرعت بین ۵۶ تا ۷۰kbps، اشغال شدن خط تلفن، برای کاربران همراه بود. با پیشرفت تکنولوژی، اینترنت Dial-up به ADSL تغییر یافت. افزایش سرعت تا 128 kbps و عدم اشغال ساختن خط تلفن، از جمله مزیتهای ADSL نسبت به فناوری قبلی بود.
در سالهای اخیر اما گذار از ADSL به ADSL2 سرعت اینترنت کاربران را حداکثر تا 16 مگابیت افزایش داده است. با این همه اما نیاز کاربران به آنلاین بودن لحظهای و قابلیت جابجایی اینترنت، منجر به ظهور WIMAX بهعنوان فناوری اینترنت بیسیم شد. با وجود ویژگیهایی که اینترنت WIMAX در اختیار کاربران قرار میداد اما این فناوری هم در آخر به دلیل برخی مشکلات، دیگر ارائه نشد چراکه مشکلاتش باعث شد تا استقبال مناسبی از آن وجود نداشته باشد.
در مرحلهی بعدی نوبت به اپراتورهای موبایل بود که وارد بازی شوند. اپراتورهای همراه اول و ایرانسل با دریافت پروانه ارائه نسل سوم و چهارم شبکه در سال ۹۳، همراه با اپراتور رایتل شدند و اینترنت تلفنهمراه را در اختیار کاربران ایرانی قرار دادند. ویژگیهایی چون سهولت استفاده از اینترنت و همچنین بستههای متنوع، منجر به افزایش تعداد کاربران دیتای موبایل در مدت زمانی کوتاه شد؛ در واقع آن دسته از کاربرانی که نیاز به آنلاین بودن لحظهای داشتند، به سراغ این فناوری رفتند.
ویژگیهای دیتای موبایل
سرعت اینترنت در نسل سوم و چهارم افزایش چشمگیری داشت و کاربران زیادی را نیز به علت پایین بودن نسبی قیمت جذب خود کرد. نکتهای که در سالهای اخیر اینترنت ارائه شده توسط اپراتورهای تلفن همراه را تحت تاثیر قرار داده، مشکل پایداری شبکه دیتای موبایل به ویژه در کلان شهرها است. پایداری شبکه برای افرادی که آنلاین ویدیو تماشا میکنند یا گیمیر هستند، به عنوان کاربر حرفهای اینترنت، مولفه مهمی در نظر گرفته میشود که در این نوع از اینترنت، به اندازه اینترنت ثابت پایدار نیست. در طرف مقابل اینترنت ADSL نیز PING یا تاخیر زیادی دارد و حداکثر سرعت آن برای افرادی چون گیمرها، ایدهآل محسوب نمیشود.
پایداری شبکه در دیتای موبایل و کمبودهایی که در اینترنت ADSL دیده میشود، نیاز کاربران به اینترنت حرفهای را بیش از پیش نشان داد. با ظهور TD-LTE یا همان اینترنت ثابت بیسیم در ایران، این فناوری جدید توانسته مشکلات دیتای تلفن همراه مثل پایداری پایین شبکه را برطرف کند و همچنین محدودیت سرعت و مشکلات این چنینی در اینترنت ADSL را نیز برطرف سازد.
اینترنت TD-LTE در برخی موارد تا سرعت ۴۰ مگابیت بر ثانیه را در اختیار کاربران قرار میدهد و در نقطه مقابل، سرعت در دیتای موبایل در اغلب موارد پایینتر است و گاهی نیز برابری میکند. همانطور که پیش از این نیز گفته شد، اینترنت تلفن همراه صرفا با رویکرد آنلاین بودن لحظهای کاربران وارد بازار شده است و اپراتورهای تلفن همراه نیز در بستههای اینترنتی خود، حجم بسیار بالایی را در اختیار کاربران خود قرار نمیدهند.
کدام نوع اینترنت مناسب کاربران حرفهای است؟
اینترنت ADSL با توجه به محدودیت سرعت و اختصاص یافتن به فضای ثابتی که کاربر در آن قرار دارد، کاربران کمتری نسبت به دیتای موبایل دارد. از طرف دیگر اینترنت تلفن همراه با سرعتی بالاتر نسبت به فناوری ADSL، حجم پایینتری را برای دانلود و آپلود در اختیار کاربران قرار میدهد.
نکته جالب آنکه از بین ۶۲ میلیون کاربر تلفن همراه، برخی از آنها جزو کاربران حرفهای اینترنت هستند و هزینههای بالایی را برای اینترنت پرداخت میکنند. از طرف دیگر شماری از کاربران اینترنت ADSL نیز با وجود پایداری بالای شبکه در این فناوری، نیاز به سرعت بسیار بالاتر و تاخیر کمتری در اینترنت مصرفی خود دارند. تمامی نکات ذکر شده نشان از این موضوع دارند که کاربران اینترنت در ایران روز به روز در حال پیشرفت هستند و حرکتی به سمت حرفهای شدن دارند.
حرفهای شدن کاربران اینترنت نیاز به PING پایین، سرعت اینترنت بسیار بالا، پایداری بالای شبکه و ... را به همراه دارد و تمامی این موارد به صورت یکجا در هیچکدام از فناوریهای ADSL و دیتای موبایل یافت نمیشود. با توجه به این مطالب، فناوری LTE روی موارد ذکر شده تمرکز کرده است و سعی بر این دارد که نیاز کاربر حرفهای اینترنت را پاسخ دهد.
فناوری LTE را بهتر بشناسیم
فناوری LTE به دو صورت FD-LTE و TD-LTE ارائه میشود. کاربران اینترنت تلفن همراه یا همان FD-LTE به علت جابجایی زیاد، اطلاعات کافی از گزارش عملکرد خود را در اختیار اپراتورها قرار نمیدهند. پایین بودن نسبی قیمت اینترنت دیتای موبایل در ایران، موفقیت بیشتری در زمینه جذب کاربران داشته است اما احتمال افزایش قیمت این فناوری در آیندهای نهچندان دور، قطعا بر روی این فرآیند تاثیر خواهد گذاشت.
از سوی دیگر TD-LTE، برای کاربری که در محیط ثابت به دنبال اینترنت حرفهای است، انتخاب مناسبی محسوب میشود. همچنین نباید فراموش شود که انتظار برای خالی شدن پورت مخابراتی دیگر در این نوع مصرف مطرح نیست؛ مشکلی که کاربران در شهرهای پرجمعیت بیشتر با آن روبهرو هستند.
اینترنت TD-LTE پایداری بسیار بالای شبکه را در اختیار کاربرانی چون گیمرها قرار میدهد و مشکل قطعی سرویس را برای آن دسته از کاربرانی که از تماشای آنلاین فیلم و سریال و تماس تصویری استفاده میکنند، برطرف میسازد. در این بین فناوری TD-LTE توانست سرعت تا ۴۰ مگابیت بر ثانیه را در اختیار کاربران قرار دهد و دیگر مشکل محدودیت سرعت برای کاربران این فناوری مطرح نخواهد بود.
پایداری و در بیشتر مواقع سرعت ارائه شده در فناوری TD-LTE بیشتر از FD-LTE است و از سوی دیگر شرکتهایی که این فناوری را در ایران ارائه میدهند، بستههایی با حجم بسیار بالا برای کاربران در نظر گرفتهاند.
آمار استفاده از انواع اینترنت در خارج از ایران، نشان میدهد دید کاربران به اینترنت تلفنهمراه، اینترنتی برای آنلاین بودن لحظهای است و کاربران خارج از ایران برای دانلودهای حجم بالا، ویدیو استریمینگ و تماس تصویری، از اینترنت TD-LTE استفاده میکنند. همچنین هزینههای اینترنت تلفن همراه در خارج از ایران به مراتب بالاتر از قیمتهای داخلی است و کاربران حرفهای اینترنت ترجیح میدهند که برای بخش اصلی مصرف خود، از اینترنت TD-LTE استفاده کنند.